با شنیدن نام این قطعه تصور می‌رود که واشر سرسیلندر از اجزای سرسیلندر است، حال اینکه این قطعه، بخشی مجزا در انجین است که وظایف خود را برعهده دارد اما تکمیل کننده فعالیت‌های سرسیلندر است و در کنار آن تعبیه می‌شود. واشر سرسیلندر در واقع وظیفه کمپرس کردن انجین و عایق‌بندی آن را برعهده دارد. به‌نحوی که با درزگیری دقیق سیلندرها مانع از خروج سوخت و گاز از سیلندر و نفوذ آب و روغن به داخل آن می‌شود. واشر بین بلوک سیلندر و سرسیلندر قرار می‌گیرد و محفظه احتراق را به فضایی مختص سوخت و گاز تبدیل می‌کند. عملکرد صحیح و بی‌نقص واشر به تراکم کامل و به‌موقع سوخت و هوا درون محفظه احتراق کمک می‌کند و منجر به انفجار بهینه آن‌ها می‌شود. همچنین با جلوگیری از خروج فشار ناشی از انفجار حرکت پیستون به‌سمت پایین سیلندر را راحت‌تر می‌سازد. در کنار تمام موارد ذکر شده، واشر همچنین از اختلاط روغن سیستم روانکاری انجین و آب یا هوا خنک‌کننده قطعات نیز جلوگیری می‌کند. بنابراین کیفیت ساخت و مونتاژ واشر سرسیلندر تأثیر مستقیمی در عملکرد انجین و سرسیلندر دارد و سلامت آن‌ها را نیز تضمین می‌کند.
جنس واشر سرسیلندر
واشر سرسیلندر نیز مانند دیگر قطعات انجین از جنسی مقاوم به گرما، حرارت بالا و فشار و ضربات زیاد ساخته می‌شود. این قطعه همچنین باید قابلیت انعطاف‌پذیری داشته باشد تا بتواند وظیفه عایق‌بندی انجین و سرسیلندر را به‌خوبی انجام دهد. بنابراین آن را از ورقه‌ها یا لایه‌های فلز نرم و مواد انعطاف‌پذیر و نسوز می‌سازند. این لایه‌ها در انواع سرسیلندر عموما دارای یکی از ترکیبات زیر هستند که به ترتیب روی هم قرار می‌گیرند:
آزبست- مس- فولاد؛
واشر نسوز- فولاد؛
آلومینیوم – کروم؛
مس- واشر مقوایی نسوز یا آزبست- فولاد.
آزبست نیز نوعی پنبه نسوز با توان حرارتی بالاست. البته امروزه از این ماده به‌علت سمی و مضر بودنش برای انسان، در ساخت واشر کمتر استفاده می‌شود. واشرهای آلومینیومی و مسی به‌علت وزن کمتر و انتقال حرارتی بالاتر بر دیگر انواع آن برتری دارند. واشر دارای سوراخ‌های بزرگ و کوچکی است که تعداد سوراخ‌های بزرگ آن با تعداد سیلندرهای انجین برابر است و تعداد سوراخ‌های کوچکش با مجاری آب و روغن سرسیلندر و بلوک سیلندر. هنگام نصب واشر سرسیلندر این سوراخ‌ها با منافذ موجود در سرسیلندر و بلوک سیلندر کاملا منطبق و هم‌راستا تنظیم می‌شوند.
ویژگی‌های یک واشر سرسیلندر خوب
اهمیت واشر سرسیلندر از وظایفی که برعهده دارد مشخص می‌شود. بنابراین باید در انتخاب یک واشر سرسیلندر خوب برای موتورسیکلت دقت لازم را داشت تا ضمن اطمینان از طول عمر مفید خود این قطعه نسبت به سلامت سرسیلندر، سیلندرها و دیگر قطعات درگیر با آن نیز مطمئن شویم. ویژگی‌های یک واشر سرسیلندر خوب عبارت است از:
۱. تراکم‌پذیری
واشر وظیفه پرکردن تمام منافذ و ناصافی‌های بلوک و سرسیلندر را برعهده دارد تا این دو قطعه را کاملا نفوذناپذیر سازد. خصوصیت تراکم‌پذیری واشر سرسیلندر با پیچ کردن سرسیلندر و بلوک به هم کامل می‌شود. واشرهای مسی از این خصوصیت بهتر از باقی انواع این قطعه برخوردار است اما قیمت تمام‌شده آن نیز بالاست.
۲. ضریب حرارتی بالا
واشر به‌دلیل مواجهه با بالاترین حرارت انجین در جوار محفظه احتراق باید از توان حرارتی بالایی برخوردار باشد. همچنین بالا بودن ضریب انتقال حرارت آن نیز از ویژگی‌های مهمش محسوب می‌شود.
۳. مقاومت در برابر فشار
ممکن است قطعات انجین به‌دلایل مختلف دچار انبساطی ناهمگون و پیش‌بینی نشده شوند و فشار بیشتری به واشر وارد آورند. برهمین اساس واشر سرسیلندر خوب مقاومت لازم در برابر همه‌ی این فشارها را دارد.
۴. قیمت مناسب
از آنجا که سوختن واشر سرسیلندر از موارد بسیار رایج در خرابی‌های موتورسیکلت است و علاوه بر آن هربار باز شدن سیلندرها، نیاز به تعویض واشر دارد، قیمت این قطعه نیز باید مناسب باشد. چرا که تعویض آن به دفعات زیاد لازم می‌شود.
سوختن واشر سرسیلندر و نکات مربوط به آن
واشر سرسیلندر ممکن است دچار معایبی شود که سوختن یا نیم‌سوز شدن آن را در پی داشته باشد. سوختن واشر که اتفاقی رایج در موتورسیکلتها است نیز عواقب بدی را برای انجین و قطعاتش به دنبال دارد. معایبی که ممکن است منجر به سوختن یا نیم‌سوز شدن واشر سر سیلندر شود عبارتند از:
تاب پیدا کردن سرسیلندر؛
ترک‌خوردگی سرسیلندر؛
شل بودن پیچ‌های سرسیلندر؛
گرم شدن بیش از اندازه انجین؛
اشتباه بستن پیچ‌های واشر سرسیلندر و سرسیلندر و عدم تنظیم مناسب آن‌ها.
هریک از این معایب ممکن است به دلایل زیر اتفاق افتد. می‌توان با دقت به این موارد، از خرابی قطعات انجین و واشر جلوگیری کرد:
کم‌شدن آب رادیاتور.
مسدود شدن مجرای عبور آب در انجین.
رسوب کردن یا نقص سیستم خنک کننده و فن، در نتیجه خنک‌نشدن آب رادیاتور.
نقص و خرابی ترموستات.
نقص در عملکرد واتر پمپ و گردش ناقص و نادرست آب در انجین.
تاب خوردن و به هم پیچیدن شلنگ‌های ورودی و خروجی رادیاتور.
رانندگی‌های طولانی مدت در ترافیک‌های سنگین و فشار زیاد بر انجین در فصل گرما.
همچنین از علائم سوختگی و یا نیم‌سوز شدن واشر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد. با مشاهده هریک از این علائم، مراجعه به تعمیرگاه و بررسی قطعات درگیر و همچنین سرسیلندر و واشر توصیه می‌شود.
دیر روشن شدن انجین موتورسیکلت بخصوص پس از مدتی خاموش بودن موتورسیکلت و سرد شدن انجین.
لرزیدن انجین پس از روشن شدن و خروج دود سفید از آن.
متورم شدن و باد کردن شیلنگ های متصل به رادیاتور.
ورود روغن داخل مخزن رادیاتور.
کم شدن بی‌دلیل آب رادیاتور، در حالی که سیستم خنک‌کننده سالم است و نشتی ندارد.
شنیدن صدای غیرطبیعی شبیه به شرشر آب از فضای پشت داشبورد.
لازم به ذکر است روند سوختن یا نیم‌سوز شدن واشر با کاهش کارایی روانکاری روغن در موتورسیکلت های هوا خنک و یا داغ شدن روغن یا آب رادیاتور آغاز می‌شود و سپس حرارت آن و به‌دنبالش حرارت انجین بالا می‌رود. در این زمان نشانگر دمای انجین به خط قرمز رسیده و سوختن واشر آغاز می‌شود.
