تا همین چند سال پیش تمامی کشورهای جهان اهمیت کمتری برای آلایندگی ایجاد شده توسط موتورسیکلت ها نسبت به خودروها قائل بودند. با افزایش ترافیک شهری و افزایش بهای سوخت در کل جهان، استقبال از این وسیله نقلیه روز افزون شد. همچنین با انجام تحقیقات بیشتر در زمینه آلایندگی سیستم کاربراتور در موتورسیکلت مشخص شد یک موتورسیکلت کاربراتوری در مجموع آلایندگی کمتری از یک خودروی انژکتوری تولید میکند، اما یک معضل مهم هم آشکار شد.
یک موتورسیکلت کاربراتوری حدود هفت برابر بیشتر از یک خودروی معمولی، ذرات معلق از خود به جا می گذارد و این بسیار خطرناک است. وقتی صنعت موتورسیکلت سازی در جهان به این موضوع پی برد، حذف سیستم کاربراتور از موتورسیکلت ها و اجباری شدن استفاده از سیستم انژکتور در آن ها در دستور کار دولت ها قرار گرفت.
این اتفاق در اروپا در سال 2015 رخ داد؛ زمانیکه سال ها از قانون ممنوعیت تردد خودروهای کاربراتوری می گذشت. چین و هند که بزرگترین میزان استفاده از موتورسیکلت را دارند هم دست به کار شدند. چین تردد موتورسیکلت های احتراقی در کلان شهرها را ممنوع کرد و به همین دلیل امروزه در کلان شهرهای چین فقط استفاده از موتورسیکلت برقی مجاز است. اما کشور هند دیرتر دست به کار شد و تا سال 2017 هنوز موتورسیکلت های کاربراتوری در این کشور تولید و صادر هم می شدند؛ از جمله به ایران که مشتری پر و پا قرص موتورسیکلتهای هندی بود.
اما موضوع تبدیل کاربراتور به انژکتور در موتورسیکلت تبدیل به یک چالش جهانی شد. احتمالا صنعت موتورسیکلت سازی در جهان به دلیل توجه کمتر به آن و نبود اطلاعات در مورد میزان تولید ذرات معلق توسط کاربراتور موتورسیکلت، هرگز به تبدیل سیستم کاربراتور به انژکتور در موتورسیکلت فکر نکرده بودند.
موتورسیکلت سازان آمریکایی، اروپایی و ژاپنی با توجه به در اختیار داشتن تکنولوژی های پیشرفته، خیلی زود در موتورسیکلت های تولیدی خود کیت انژکتور را جایگزین کاربراتور و این معضل را برطرف کردند و حتی به راندمان بالاتری در محصولات خود رسیدند. اما چین و هند که صنعت عقب مانده تری داشتند، همزمان با ایران شروع به کار روی تولید کیت انژکتور موتورسیکلت کردند که هنوز هم با ایرادات بسیار زیادی روانه بازارهای جهانی و از جمله ایران می شوند.
اجرایی شدن قانون منع شماره گذاری موتورسیکلت های کاربراتوری در ایران
در ایران از نیمه دوم سال 95 طرح ممنوعیت تولید موتورسیکلت های کاربراتوری در دستور کار دولت قرار گرفت. اما موتورسیکلت سازان به دلیل واردات تعداد زیادی موتورسیکلت کاربراتوری با این تصمیم مخالفت کردند و پس از کش و قوس های فراوان در نیمه دوم سال 1397 این طرح اجرایی شد و موتورسیکلت های کاربراتوری دیگر شماره گذاری نشدند. اما بسیاری از شرکت های موتورسیکلت سازی بنا به دلایل گوناگون ازجمله خرابی بالای محصولات انژکتوری خود، عدم استقبال مشتریان و … همچنان تحت عنوان موتورسیکلت های کاربراتوری مدل 1395 اقدام به تولید و عرضه این موتورسیکلت ها به بازار می کنند.
اجبار در تولید موتور انژکتوری به جای موتورسیکلت های 125 سی سی کاربراتوری، چند سالی است که گریبان صنعت موتورسیکلت سازی ایران را گرفته است. اما حالا چند سالی است که معدود تولیدات موتورسیکلت مجهز به موتور انژکتوری در نهایت توسط خریداران کاربراتوری می شوند. این اتفاق عجیب شاید در جهان کم نظیر باشد. تبدیل موتور انژکتوری به کاربراتوری معمولا باعث افزایش آلودگی می شود.
این درحالیست که به گفته نایب رئیس انجمن قطعه سازان موتورسیکلت:
فعالیت گسترده کارگاه های زیر زمینی برای تبدیل موتور انژکتوری به کاربراتوری منجر به تبدیل موتور انژکتوری در تعمیرگاه ها به کاربراتوری می شود!
به گفته حبیب الله محمودان هم اکنون علاوه بر فعالیت بسیاری از واحدهای تعمیرگاهی، ده ها سایت برای تبدیل انژکتور به کاربراتور در این زمینه فعالیت کرده و اقدام به تبلیغات در فضای مجازی می کنند. با وجود اینکه بر روی کارت سوخت بسیاری دارندگان موتورسیکلت کلمه انژکتور ثبت شده اما افراد اقدام به تغییر و تبدیل به کاربراتور کردند که به هیچ وجه قابل شناسایی نیست.
هزینه پایین تعمیر و نگهداری موتورهای کاربراتوری در مقایسه با انژکتوری ها بسیاری از خریداران را به سمت تبدیل موتورهای انژکتوری به کاربراتوری تشویق می کند.
براساس برخی گفته ها، کیفیت پایین سیستم انژکتور دلیل کاربراتوری کردن این موتورهاست. تاکنون مسئولان واکنشی نسبت به این اقدام عجیب نشان نداده اند. افزایش آلودگی هوا مهمترین مضرت این اقدام است. موتور انژکتوری به طور کلی سوخت کمتری مصرف می کند. در پی این تحولات قیمت موتورسیکلت های ارزان در کشور به شکل چشمگیری افزایش یافته است. در حال حاضر ارزان ترین موتورسیکلت بازار بیش از 30 میلیون تومان قیمت دارد.
چگونه یک موتورسیکلت انژکتوری را به کاربراتور تبدیل نمائیم؟
سیستم انژکتور یا همان EFI قابلیت نصب بر روی انواع برند موتور با حجم ۵۰ سی سی تا ۲۵۰ سی سی و اخذ استاندارد یورو ۳ و یورو ۴ را دارد. ای سی یو ویژه موتورسیکلت های ارزان قیمت به گونه ای طراحی شده که با فلکه برق تک دندانه ای تطابق دارد و مصرف برق کل سیستم نیز در مقایسه با سیستم های خارجی رقیب کمتر است لذا معمولاً با دینام موتورسیکلت های کاربراتوری تطابق دارد و برای نصب سیستم کاربراتوری بر روی موتورسیکلت انژکتوری نیازی به هیچ گونه دستکاری در داخل انجین نمی باشد.
قطعاتی که با قطعه نو جایگزین می شوند:
اگزوز: برای جانمایی حسگر اکسیژن و کاتالیست
باک: برای جانمایی پمپ داخل باک
سی دی آی AC: با سی دی آی از نوع DC جایگزین می گردد.
سیم گاز: با سیم گاز جدید که طول آن متفاوت است جایگزین می گردد.
قطعاتی که پس از بررسی ممکن است جایگزین شوند:
کویل: در صورتیکه مقاومت آن کمتر از 9 کیلو اهم باشد.
بوبین برق: در صورتیکه تعداد سیم پیچ های آن کمتر از 5 هسته باشد.
شارژر: در صورت تعویض بوبین برق
باتری: در صورتیکه ظرفیت آن کمتر از 5 آمپر باشد. ویژه موتورسیکلت های استارتی
قطعه ای که نیاز به تغییر ندارد:
فلکه برق موتور ( با استفاده از سیستم انژکتوری بدنه CG نیازی به هیچگونه تغییری در درون انجین وجود ندارد چون ای سی یو به گونه ای طراحی شده که قابلیت کارکردن با فلکه برق تک دندانه ای و شش سیم پیچه یا بالاتر را دارد )