نینجا ۲۵۰ چهار سیلندر

میشه گفت ورود نینجا ۲۵۰ چهار سیلندر به بازار ایران، شوک بزرگی به بازار موتورهای پلاک ملی وارد کرد. چراکه تا قبل از این موتورسیکلت، هیچ موتور ۴ سیلندر دیگه‌ای به صورت انبوه پلاک ملی دریافت نکرده بود.

این موتور در سال ۱۴۰۰ به نمایندگی شرکت کویر موتور وارد بازار ایران شد و با وجود برچسب قیمتی ۶۰۰ میلیون تومنی مورد استقبال خوبی قرار گرفت و در همون پیش فروش اولیه تمام مدل‌های موجود فروخته شدن!

البته پیشبینی این داستان زیاد کار سختی نبود! همونطور که در پاراگراف بالا گفتم، کاوازاکی ZX-25R یجورایی اولین موتور 4 سیلندر پلاک ملی ایران به حساب میاد که با صدای جذاب و انجین 250 سی‌سی 50 اسب بخاریش، هیچ حرف و حدیثی برای اونایی که توانایی مالی خریدنش رو دارن باقی نمیذاره.

جالبه بدونید که این موتور در حال حاضر هیچ رقیبی در بازارهای جهانی نداره و الان کاوازاکی تنها برند بزرگی هست که داره به صورت انبوه یه موتور ۲۵۰ سی‌سی ۴ سیلندر تولید میکنه. دلیل این اتفاق رو در ادامه مقاله متوجه میشید.

داخل پرانتز بگم که در دهه ۹۰ میلادی کمپانی‌های هوندا و سوزوکی دست به تولید چنین موتورهایی زده بودن اما به دلیل هزینه تولید بالا و همچنین استقبال کم، تولید اونها ادامه دار نبود.

250 سی‌سی‌های چهار سیلندر دهه 90. از چپ به راست: سوزوکی GSX-R250، هوندا CBR250RR، کاوازاکی ZXR250، یاماها FZR
فلسفه وجودی موتورهای ۴ سیلندر ۲۵۰ سی‌سی چیه؟!
در دهه 90 میلادی هر 4 غول ژاپنی دنیای موتورسیکلت یعنی هوندا، یاماها، کاوازاکی و سوزوکی دست به ساخت و طراحی موتورهای ریس 4 سیلندر 250 سی‌سی زده بودن و ZX25R که کاوازاکی در چند سال گذشته معرفی کرده اولین موتور 250 چهار سیلندر جهان به حساب نمیاد.

قبل از این که بخوایم وارد جزئیات کاوازاکی نینجا ZX-25R بشیم میخوام یه توضیحی درباره دلیل ساخت و طراحی این موتور بدم.

کاوازاکیِ برای هدف قرار دادن بازار کشورهایی که مثل ایران دارای محدودیت حجمی هستن تصمیم به تولید یه موتور ۲۵۰ چهار سیلندر گرفت که به نوعی بتونه جای موتورهای ۶۰۰ سی‌سی و ۱۰۰۰ ‌سی‌سیِ چهار سیلندر رو برای عاشقای موتورهای سنگین پر کنه.

البته که هیچ وقت یه موتور ۲۵۰ سی‌سی نمیتونه بازده یه موتور ۱۰۰۰ سی‌سی رو داشته باشه اما صدای جذاب و البته قدرت بیشتری که توسط انجین‌های ۴ سیلندرِ خطی تولید میشه دلیل خوبی برای افرادی هست که توانایی خرید این غول رو دارن.

پس این موتور برای بخش محدودی از بازارهای جهانی ساخته شده و در تمام کشورها فروخته نمیشه. دلیل دیگه‌ای که باعث میشه این موتور رو در اکثر کشورایی که موتورسنگین در اونجا آزاد هست پیدا کنید این هست که پیچیدگیِ مهندسی و هزینه ساخت یه موتورسیکلت ۴ سیلندر ۲۵۰ سی‌سی به نسبت یه موتور ۴ سیلندر ۶۰۰ سی‌سی تفاوت زیادی نداره و به همین دلیل هم هست که در خیلی از کشورها از موتورهای ۴ سیلندرِ کم حجم استقبال نمیکنن!

نینجا 250 چهار سیلندر

وقتی به طور دقیق‌تر قیمت محصولات مختلف کاوازاکی رو با نینجا ۲۵۰ چهار سیلندر مقایسه کنید متوجه دلیل استقبالِ کم این موتورسیکلت در کشورهای دیگه میشید.

قیمت جهانی کاوازاکی نینجا ZX-25R حدود 6.700 دلار اعلام شده و این در حالی هست که نینجا ۴۰۰ سی‌سی ۵.۲۹۹ دلار و نینجا ۶۵۰ سی‌سی قیمتی معادل ۷.۹۹۹ دلار داره!

این موضوعی که با هم بررسی کردیم فقط در مورد ارزشِ قیمتیِ ZX25R بود و همونطور که شما موتوربازای عزیز میدونید هزینه نهگداری و تعمیرات یه موتورسیکلت 4 سیلندر (در هر حجمی که میخواد باشه) از یه موتورسیکلت 2 سیلندر بیشتره و این مسئله هم از دلایل دیگه‌ای هست که باعث میشه نه مردم استقبالی از این موتورها بکنن و هم کمپانی‌های دیگه بودجه خودشون رو برای ساخت 4 سیلندرهای کم حجم هزینه کنن.

حالا که با فلسفه موتورهای ۴ سیلندر ۲۵۰ سی‌سی آشنا شدید برگردیم سراغ همین غول پلاک ملی ایران.

طراحی و ظاهر کاوازاکی نینجا ZX-25R
زبان طراحی کاملاً آشناست! جوری که اگه این موتور خاموش باشه و از دور ببینیدش احتمال داره اون رو با برادر ۲ سیلندرش اشتباه بگیرید. اما وقتی که به این موتور نزدکی میشید متوجه پَهن‌تر بودن و ابهت بیشترش میشید.

اضافه شدن ورودی هواکش به جلوی موتور، تغییر جایگاه آیینه‌ها و شکل محافظ شیشه جلو (Wind Shield) ، وجود 4 خروجی هدرز از انجین، تغییر ظاهر اگزوز موتور و البته رنگ‌بندی و استیکر کشی‌های بدنه، تفاوت‌هایی هستن که باعث میشن شما یه نینجا 4 سیلندر رو از یه نینجا 2 سیلندر، قبل از روشن شدن تشخیص بدید! چون وقتی روشن میشه دیگه هیچ شباهتی به یه موتور دو سیلندر نداره!

نَعره انجین ۴ سیلندر کاوازاکی یه کاری میکنه که کلا نینجا ۲ سیلندر رو فراموش کنید.

طول کاوازاکی نینجا زد ایکس ۲۵ آر ۱ متر و ۹۸ سانتی‌متر، عرضش ۷۵ سانتی‌متر و ارتفاعش هم ۱ متر و ۱۱ سانتی‌متر هست.

این موتور در اوایل حضورش در بازار ایران در دو رنگ سبز و آبی عرضه شد اما اخیراً رنگ مشکی و قرمز/سفید هم به رنگ‌بندی اون اضافه شده.

طراحی چراغ‌های زد ایکس ۲۵ آر
همونطور که در قسمت قبل اشاره کردم طراحی نینجا ۲۵۰ چهار سیلندر شباهت زیادی به بقیه موتورهای ریس کاوازاکی داره و چراغ ها هم شبیه به اونها طراحی شدن.

نور اصلی و چراغ خطر عقب موتور از نوع LED هستن و راهنماهای به کار رفته در این موتور از لامپ‌های معمولی تشکیل شدن. راهنماهای جلو در بدنه موتور جا گرفتن و راهنماهای عقب هم به صورت جداگانه در طرفین چراغ خطر، روی پایه پلاک طراحی شدن.

فرمون و کیلومتر نینجا ۲۵۰ چهار سیلندر
دقیقاً مثل بقیه موتورای ریس، این موتور هم از یک فرمون 3 تیکه Clip On بهره میبره. سمت راست فرمون کلید ترکیبی استارت و Kill Switch دیده میشه و سمت چپ هم محل قرارگیری کلید‌های تعویض نور بالا به نور پایین، کلید راهنما، فلاشر، بوق و کلید‌های تنظیم حالت‌های مختلف رانندگی و دسترسی به آپشن‌های موتور هست.

کیلومتر این موتور در نسل اول به صورت ترکیبی دیجیتال و آنالوگ طراحی شده بود که یه جورایی طراحیش برای یه موتور 6 هزار دلاری قدیمی به نظر میرسید.(عکس سمت راست) به همین دلیل کاوازاکی در مدل 2023 نینجا 250 چهار سیلندر از یه کیلومتر TFT استفاده کرده که لِوِل کار رو هم بالا برده! (عکس سمت چپ)

سیستم سوییچ نینجا ۴ سیلندر
بر خلاف مدل فول آپشن نینجا دو سیلندر، این موتور حتی در نسخه اسپشیال ادیشن هم از آپشن کی‌لس استارتر بهره نمیبره که خب من نفهمیدم دلیل عدم استفاده از این آپشن در این موتور چی بوده؟! شاید کاوازاکی خواسته دیگه بیشتر از این قیمتو بالا نبره! کسی چِمیدونه!

حجم باک، مصرف سوخت و زین کاوازاکی ZX25R
حجم باک این موتورسیکلت چهار سیلندر ۱۵ لیتر اعلام شده و مصرف سوختش هم بسته به نوع رانندگی شما بین ۴ تا ۵ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتره! به نسبت بقیه موتورای ۲۵۰ سی‌سی مصرف سوخت بالاتری داره که خب با توجه به اضافه شدن تعداد سیلندرها طبیعیه. هر که بامَش بیش، برفش بیشتر!

زین این موتور یه زین دو تیکه هست که با توجه به سبک و کاربری موتور، نمیشه از اون انتظار نرم بودن داشت! اما از بابت فضای نشستن هر دو زین وضعیت تقریباً خوبی دارن. ارتفاع زین راکب از سطح زمین ۷۸.۵ سانتی‌متر هست.

یه آپشن سفارشی که برای نینجا 250 چهار سیلندر وجود داره این هست که میتونید به جای زین عقب یه Seat Cover پلاستیکی قرار بدید تا اگه کسی گفت داداش میتونم بشینم تَرک موتورت یه دور بزنیم؟! شما یه بهونه خوب واسش داشته باشید.

طراحی و صدای اگزوز نینجا ۲۵۰ چهار سیلندر
طراحی اگزوز در مدل‌های 2022 به قبل به حالت اگزوز مخفی انجام شده بود که میتونید در تصویر سمت راست طراحیش رو ببینید. اما در مدل 2023 در این قسمت بازطراحی انجام شده و کاوازاکی برای ZX25r یه اگزوز کشیده استیل طراحی کرده که به نظرم این اگزوز به بیشتر شدن جذابیت این موتور کمک کرده. (تصویر چپ)

حالا وقتشه که صدای جذاب، دل‌نشین و دلربای کاوازاکی زِد ایکس ۲۵ آر رو با هم بشنویم تا روحمون جلا پیدا کنه. البته از پشت میکروفون و اسپیکر نمیشه صدای واقعی این موتور رو شنید و درک کرد و برای متوجه شدن حجم صداش بهتره از نزدیک صداش رو بشنوید.

مشخصات فنی کاوازاکی نینجا ۲۵۰ چهار سیلندر
این بخش از اون بخش‌هایی هست که با خوندنش هم آدم حال میکنه هم حسرت میخوره!

حال کردنش واسه این هست که میبینیم یه موتور ۴ سیلندر پلاک ملی گرفته و حسرت خوردنش هم به خاطر اینه که چرا همش ۲۵۰ سی‌سی؟! انجین‌های ۴ سیلندر در حجم‌های بیشتر ابهت و بازده خودشون رو بهتر نشون میدن و ای کاش بتونیم در آینده شاهد آزاد شدن تردد موتورهایی با حجم بالای ۲۵۰ سی‌سی باشیم! (البته قبلش هم باید روی فرهنگ و آموزش جامعه موتورسواری بیشتر کار کنیم!)

حالا بگذریم…

انجین و بازده ZX25R
کاوازاکی ZX-25R دارای یک انجین 249.8 سی‌سیِ 4 زمانهِ 4 سیلندرِ آب خنک هست که به ازای هر سیلندر، 4 سوپاپ داره که در مجموع میشه 16 سوپاپ! در مورد سوپاپ‌ها هم باید بگم که این سوپاپ‌ها به کمک دو میل بادامک به حرکت در میاد. (DOHC)

وظیفه سوخت‌رسانی به این انجین پیشرفته بر عهده ۴ انژکتور ۳۰ میلی‌متری هست و یعنی برای هر سیلندر یک انژکتور جداگانه تعبیه شده.

انجین نینجا 250 چهار سیلندر میتونه حداکثر قدرتی معادل 50.2 اسب‌بخار رو در دور موتور 15.500 در اختیار راکب بذاره و حداکثر گشتاورش هم 22.9 نیوتون‌متر در دور موتور 14.500 هست. اگه یکم اعداد و ارقام مربوط به دور موتور (RPM) براتون عجیبه باید بگم که انجین این موتور تا 18.000 دور در دقیقه هم گاز میخوره که در نوع خودش خیلی جالبه!

البته باید بگم که این جالب بودن در طولانی مدت روی استهلاک این انجین تأثیر میذاره. بذارید منظورم رو برای اون رفقایی که متوجه نشدن توضیح بدم. هر چه انجین با دور موتور بالاتری کار کنه فشار بیشتری بهش میاد و هر چه فشار بیشتر باشه در طولانی مدت روی استهلاک موتور تأثیر میذاره.

جالبه بهتون بگم که یه سری از مجله‌های معروف آمریکایی، مهندسی انجین‌های ۴ سیلندر ۲۵۰ سی‌سی رو به ساعت‌های سوئیسی تشبیه کردن!

این تشبیه به خاطر کم حجم بودن این انجین‌ها و در عین حال ۴ سیلندر بودنشون هست. پایین بودن حجم انجین باعث میشه تا قطعات مختلف در فاصله نزدیکی از همدیگه قرار بگیرن و همین موضوع طراحی، تعمیرات و نگهداری از این انجین‌ها رو خیلی پیچیده‌تر، سخت‌تر و پر هزینه‌تر از انجین‌های ۲ سیلندر یا تک سیلندر با حجم‌های مشابه میکنه.

آپشن‌های نینجا کاوازاکی نینجا ۲۵۰ چهار سیلندر
کاوازاکی این موتورسیکلت رو در دسته موتورهای Super Sport خودش قرار داده و همین مسئله باعث شده تا از لحاظ آپشن نگاه ویژه‌ای به ZX25r داشته باشه.

این موتور از آپشن‌هایی نظیر سیستم کنترل کشش (KTRC= Kawasaki Traction Control)، حالت‌های کنترل قدرت مختلف، دریچه گاز برقی، حالت رانندگی Eco، کوئیک شیفتر و اسلیپر کلاچ (یا کلاچ لغزنده) بهره میبره که در ادامه عملکرد بعضی از اونها رو براتون توضیح میدیم.

سیستم انتقال قدرت و گیربکس نینجا ۴ سیلندر
انتقال قدرت در این موتور به یه گیربکس ۶ سرعته و از طریق زنجیر انجام میشه. کاوازاکی برای این گیربکس ۲ آپشن مختلف و جذاب در نظر گرفته که اولیش “اسلیپر کلاچ” و دومیش “کوییک شیفتر ۲ طرفه” هست!

اسلیپر کلاچ (Assist and Slipper Clutch) چیه؟!
وجود اسلیپر کلاچ باعث میشه تا در مواقع اضطراری و زمان‌هایی که مشکلی در دنده دادن به وجود میاد، آسیبی به گیربکس و انجین موتور وارد نشه.

کوییک شیفتر دو طرفه (Dual Directional Quick Shifter) چیه؟!
کوییک شیفتر دو طرفه هم به شما این امکان رو میده تا بدون این که کلاچ رو بگیرید و گاز رو رها کنید دنده رو افزایش بدید و واسه معکوس کشیدن هم دیگه نیازی به گرفتن کلاچ نیست! این آپشن باعث میشه تا شتاب‌گیری شما بدون اتلاف وقت و در کمترین زمان ممکن انجام بشه.

حجم و مدل روغن مورد استفاده در ZX25R
حجم کلیِ روغن مورد استفاده در انجین 4 سیلندر این موتورسیکلت 2.9 لیتر هست که در زمان تعویض روغن باید 2.2 لیتر و در زمان تعویض فیلتر 2.3 لیتر روغن رو جایگزین روغن تخلیه شده کنید. لازمه بگم که روغن شما باید دارای گرانروی 10W40 و استاندارد Jaso MA یا Jaso MA 1 یا Jaso MA 2 باشه.

شتاب و نهایت سرعت کاوازاکی نینجا ۴ سیلندر
این موتور میتونه در مدت زمان ۶.۵ الی ۷ ثانیه از حالت سکون به سرعت ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت برسه و حداکثر سرعتش ۱۹۵ کیلومتر بر ساعت عنوان شده که با حذف کردن محدودیت‌ها و ارتقاء بعضی از قطعات اون میتونید به سرعت ۲۱۰ کیومتر بر ساعت هم برسید.

شاسی و سیستم تعلیق کاوازاکی نینجا ZX25R
شاسی و وزن
کاوازاکی در این موتورسیکلت از شاسی استفاده کرده که این شاسی از جنس فولاد هست و آلیاژ اون طوری انتخاب شده که کشش بالایی داره. وزن تَر (وزن تَر= وزن خشک + مایعات ضروری مثل بنزین، آب رادیات، روغن) نینجا ۴ سیلندر ۱۸۲ کیلوگرمه که این وزن به نسبت رقبای دو سیلندر این موتورسیکلت وزن بالاتری به حساب میاد و دلیلش هم کاملا مشخصه! اضافه شدن تعداد سیلندرها و بقیه مشتقات انجین.

سیستم تعلیق، کمک فنرها و لاستیک
نینجا ۲۵۰ چهار سیلندر از سیستم تعلیق ساخت برند Showa بهره میبره که در قسمت جلو دارای یک جفت کمک فنر 37 میلی‌متری تلسکوپی معکوس و در قسمت عقب هم دارای یک تک کمک گازی افقی هست که میتونید تنظیمش هم بکنید.

لاستیک‌های به کار رفته در این موتور از برند Dunlop هست در چرخ جلو از سایز 110/70/17 و در چرخ عقب از سایز 150/60/17 استفاده شده. ما قبلاً لاستیک‌های دانلوپی که کاوازاکی در نینجا 250 به کار برده بررسی کردیم و عملکردشون واقعاً خوب بوده.

سیستم ترمز نینجا ۲۵۰ چهار سیلندر
زد ایکس 25 آر در بخش سیستم ترمز پکیج قابل قبولی رو از خودش به نمایش گذاشته. سیستم ترمز از برند Nissin هست و تکنولوژی ضدقفل یا همون ABS هم روی مدل SE این موتور به صورت فابریک به کار گرفته شده.

ترمز جلو از یک دیسک ۳۱۰ میلی‌متری و یک کالیپر ۴ پیستونه تشکیل شده و ترمز عقب هم دارای یک دیسک ۲۲۰ میلی‌متری و یک کالیپر تک پیستونه هست.

قیمت کاوازاکی نینجا ۴ سیلندر
در آخرین لیست قیمتی که توسط شرکت کویر موتور مشاهده شد، این موتور با قیمت حدودی ۶۰۰ میلیون تومان به فروش میرسید.

شرایط اقساطی کاوازاکی ZX-25R
مثل بقیه موتورسیکلت‌هایی که توسط شرکت کویر به بازار عرضه میشن، این موتور هم با شرایط اقساطی مختلفی در نمایندگی‌های این شرکت در دسترسه.

مقایسه با رقبا
خیلی از عاشقای موتور با شنیدن احتمال ورود اولین موتورسیکلت ۴ سیلندر پلاک ملی به بازار ایران خوشحال شدن؛ اما بعد از شروع پیش فروش این موتورسیکلت و گذاشتن برچسب قیمتی ۶۰۰ میلیون تومنی خیلیا خریدش رو منطقی نمیدونستن!

البته این موضوع طبیعیه! چراکه با هزینه‌ای که برای خرید ZX-25R میکنید، میتونید یه موتورسیکلت 600 سی‌سی بخرید و از قدرت گشتاور بیشترش لذت ببرید.

شاید تنها دلیلی که باعث میشه به جای خریدن یه نینجا ۲۵۰ دو سیلندر که قیمتی معادل ۳۸۰ تا ۴۰۰ میلیون تومن داره (البته که در بازار پایین‌تر از این قیمت پیدا میکنید) یه نینجا ۲۵۰ چهار سیلندر بگیرید، حداکثر سرعت ۱۹۰ تایی، داشتن پلاک ملّی و صدای جذاب انجین ۴ سیلندر خطی اون باشه که از این نظر هیچ رقیبی در بین موتورهای پلاک ملی ایران نداره!

وگرنه از لحاظ شتاب 0 تا 100 و البته هزینه نگهداری، مدل‌های رِیس دو سیلندر 250 سی‌سی که در بازار ایران مشاهده میشن عملکرد بهتری به نسبت کاوازاکی نینجا ZX25R دارن.

مدل‌هایی مثل کاوازاکی نینجا 250 دو سیلندر (Ninja 250)، هوندا سی‌بی‌آر 250 آرآر (CBR250RR)، یاماها آر 25 (R25) و یاماها آر 3 (R3) رو میشه به عنوان رقبای مستقیم کاوازاکی ZX-25R در نظر گرفت که از نظر قیمتی هم دقیقاً یک دوم قیمت نینجا 250 چهار سیلندر رو دارن.

جمع بندی
کاوازاکی نینجا ۲۵۰ چهار سیلندر یه موتور بی‌رقیب در بازار ایران به حساب میاد که ۴ سیلندر بودن انجینش، بزرگ‌ترین وجه تمایز اون با بقیه موتورهای پلاک ملی حال حاضر ایران هست.

خریدن یا نخریدن این موتور کاملا به بودجه و نظر شما برمیگرده که قصد چه استفاده‌ای از این موتور دارید. اگه از لحاظ مالی محدودیتی برای خرید و نگهداری از این موتورسیکلت ندارید، من به شما پیشنهاد میکنم از این موتور متفاوت نهایت لذت رو ببرید و باهاش عشـــــــــق کنید.

اما اگه از لحاظ بودجه محدودیت دارید، نظر من این هست که خیلی خودتون رو به آب و آتیش نزنید! همونطور که در بخش قبل اشاره کردم مد‌ل‌های 2 سیلندری مثل نینجا 250، CBR250RR و یاماها R25 با هزینه‌ی خیلی کمتر، عملکرد، شتاب و سرعتی کمی پایین‌تر از نینجا 4 سیلندر در اختیار شما میذارن که تا حد زیادی شما رو راضی میکنه.