سولفاته شدن باتری یکی از مواردی است که شرکت های تولیدی باتری گارانتی کردن این باتری ها را قبول نمی کنند و شما می بایستی رعایت لازم جهت جلوگیری از سولفاته شدن باتری را انجام دهید.
سولفاته شدن باتری با رنگهای مختلفی اتفاق می افتد و هر کدام می تواند نشانگیر یک مشکل در روند کار باتری باشد.
عمر مفید هر باتری نهایتا ۳ الی ۴ سال است. اگر عمر باتری به سال‌های پایانی خودش نزدیک شود، به مرور زمان سولفاته شده و شوره می‌زند.
در اولین قدم برای آشنایی با سولفاته شدن باتری ماشین باید بدانید که این موضوع به چه معنا است و در طی چه فرآیندی رخ می‌دهد. سولفاته شدن باتری که با نام شوره زدن باتری نیز شناخته می‌شود، فراِیندی است که در طی آن، بلورهای سولفات سرب بر روی سلول‌های باتری قرار می‌گیرند. این موضوع که می‌تواند عاملی برای خرابی باتری در طولانی مدت قلمداد شود، با استفاده از راهکارهایی جلوگیری و رفع می‌شود.
تجمع سولفات بر روی سلول‌های باتری معمولا در اثر واکنش‌های شیمیایی ناقص رخ می‌دهد. زمانی که مواد شیمیایی به راحتی و درستی امکان تبدیل به انرژی الکتریکی را در باتری ندارند، این مشکل می‌تواند موجب افزایش بروز اختلال عملکرد باتری ماشین شود.
سولفاته شدن باتری به رنگ پودر سبز یا آبی
این نو سولفاته شدن وقتی اتفاق می افتد که اسید سولفوریک داخل باتری به سرباتری مسی متصل به قطب سرب باتری میرسد و شروع به واکنش شیمایی می کند. واکنش شیمیایی به فرمول زیر انجام می شود :
Cu (s) + 2 H2SO4 (ℓ) → CuSO4 (aq) + 2 H2O (ℓ) + SO2 (g)
این نوع سولفاته شدن در قطب مثبت رخ می دهد.
این پودرها جلوی جریان صحیح هدایت الکتریکی را گرفته و عملکرد برق رسانی و شارژ شدن باتری خودرو مختل خواهد شد.
battery terminal corrosion سولفاته شدن باتری
سولفاته شدن باتری به رنگ پودر سفید
پودر سفید سولفاته مس نمی باشد و این پودر وقتی تشکیل می شود که باتری شما به اندازه کافی شارژ نمی شود و این پودر سفید در اثر نشت اسید سولفوریک و سولفیشن ظاهر می شود.
به عنوان مثال اگر ماشین شما برای مسافرت‌های کوتاه استفاده شود و تجهیزات الکتریکی زیادی داشته باشد، باتری فرصت شارژ کافی نخواهد داشت و کریستال‌های بی‌نظم و کوچک سولفات سرب به کریستال‌های بزرگ‌تر و متبلور تبدیل می‌شوند و ممکن است در اطراف قطب منفی به شکل ماده‌ی پودری جمع شود.
sulfation 1024×768 سولفاته شدن باتری
برای حل این مشکل شما می بایستی باتری خود را به طور کامل شارژ نمایید تا این مشکل رفع شود. اما اگر سولفاته شدن صفحات باتری زیاد اتفاق افتاده باشد مشکل را دیگر نمی توان حل کرد.
واکنش سولفیشن اول در صفحات داخلی باتری انجام می شود و با نشت آن در قطب منفی باتری ظاهر می شود.
تمیز کردن سولفاته باتری
برای این منظور شما نیاز دارید که اول آب گرم و یا جوش شیرین را به روی سولفاته و اتصالات سولفاته شده بریزید. بعد سرباتری ها را از قطب باتری جدا کنید.
سرباتری و قطب ها را با فرچه سیمی تمیز کرده و آب گرم به روی آن ریخته و با پارچه خوب تمیز کنید.
بعد با گریس قطب های باتری را چرب نمایید و دوباره سرباتری ها را به قطب ها متصل کنید.
حال که با چیستی سولفاته شدن باتری ماشین آشنا شدید، بهتر است نسبت به دلایل سولفاته شدن باتری ماشین نیز اطلاعاتی را داشته باشید. سولفاته شدن باتری ماشین می‌تواند تحت تاثیر اتفاقات و عوامل بسیاری رخ دهد. عواملی که هرکدام بر دیگری نیز تاثیر گذاشته و موجب بروز مشکلات بیشتری در ماشین می‌شود. اصلی‌ترین دلایل سولفاته شدن باتری ماشین عبارت‌اند از:
- تولید گاز هیدروژن
گاز هیدروژنی که توسط ماشین تولید می‌شود، در بسیاری از موارد عاملی برای به وجود آمدن واکنش‌های شیمیایی دیگر است. به این ترتیب با بروز و وجود گاز هیدروژن بر روی سر باتری، رسوبات و سولفات بیشتری بر روی آن تولید و تشکیل می‌شود.
- خروج گازها و مایعات
خروج گازها و مایعات از سمت باتری، می‌توانند دلیلی برای تشکیل سولفات بر روی آن باشند. این موضوع به دلیل رسانا بودن بسیاری از قطعات خودرو و امکان واکنش‌های شیمیایی در بین این قطعات می‌تواند بروز پیدا کند.
- شارژ ناقص باتری ماشین
زمانی که باتری به صورت کامل شارژ نمی‌شود، این موضوع به مرور می‌تواند موجب بروز مشکلاتی در باتری شود. باید توجه داشته باشید که برای جلوگیری از این موضوع لازم است تا باتری ماشین به اندازه و به صورت دقیق شارژ شود تا مشکلات شارژ ناقص بر روی باتری ماشین تاثیر نگذارد.
- محل قرارگیری دریچه‌ها
محل قرارگیری دریچه‌ها بر روی سر باتری کاه ممکن است مشکلاتی را ایجاد کنند. در صورتی که گاز خروجی بتواند با سر باتری برخورد کند، ممکن است خوردگی به وجود آمده و تشکیل سولفات بر روی سر باتری به راحتی انجام شود.
- شارژ بیش از اندازه باتری
همانند شارژ ناقص باتری ماشین، شارژ بیش از اندازه آن نیز تاثیرات منفی و مخربی را بر روی سولفاته شدن باتری ماشین دارد. از همین رو نسبت به اندازه و میازن شارژ باتری باید دقت عمل لازم را داشته باشید.
- کارکرد زیاد باتری ماشین
بیش از اندازه کار کردن باتری ماشین می‌تواند منجر به بروز مشکلات و خرابی آن شود. از همین رو در مدت زمان طولانی عملکرد باتری، باید منتظر خراب و سولفاته شدن آن نیز باشید.
عوارض به وجود آمده از سولفاته شدن باتری ماشین
سولفاته شدن باتری ماشین می‌تواند موجب عوارض بسیاری برای استفاده از آن شود. ضمن اینکه در بسیاری از موارد، ممکن است بروز این عوارض در استفاده از ماشین شما، دلیلی برای بروز سولفاته شدن باتری شما باشد. با خواندن مواردی که در ادامه به عنوان عوارض سولفاته شدن باتری ذکر می‌کنیم، می‌توانید نسبت به سلامت باتری خود مطمئن شده و از بروز هریک از این عوارض جلوگیری کنید. برای این کار تنها لازم است تا سلامت باتری خود را در نظر داشته و نسبت به سولفاته شدن این باتری توجه لازم را به خرج دهید.
- اختلال در عملکرد سیستم برق ماشین
- کاهش عمر مفید و عملکرد درست ماشین
- ایجاد اختلال در عملکرد سایر قطعات ماشین
- به وجود آمدن احتمال حریق در سیستم برق خودرو
- افزایش احتمال خسارات مالی و جانی در استفاده از ماشین
راهکارهایی برای جلوگیری از سولفاته شدن باتری
اگر به دنبال آن هستید که از بروز سولفاته شدن باتری خود جلوگیری کنید، باید بدانید که راهکارهای بسیاری برای این کار وجود دارند. در این بخش به سراغ راهکارهایی رفتیم که با استفاده از آن‌ها، پیش از بروز سولفاته شدن باتری، می‌توانید سلامت بیشتری را برای باتری خود به ارمغان آورید. توجه به این راهکارها برای شما می‌تواند استفاده بهتر و در نتیجه عملکرد بهتر باتری ماشین را به همراه داشته باشد. این موارد عبارت‌اند از:
- استفاده از درپوش باتری
- خشک نگه داشتن باتری و سر آن
- خرید و استفاده از انواع باتری باکیفیت
- گریس کاری کردن سر باتری‌های تمیز
- استفاده از گریس در قسمت اتصال باتری با کابل
- بررسی وضعیت دینام و سیستم شارژر باتری ماشین
- شست‌شوی سر باتری با استفاده از محلول جوش شیرین
زمانی که در حال استفاده از باتری هستید و با سولفات آن روبه‌رو می‌شوید، لازم است تا به سراغ برطرف کردن سولفات بروید. البته باید توجه داشته باشید که در حین زمان برطرف کردن سولفات، لازم است تا برخی موارد را به خوبی در نظر داشته باشید. باتری ماشین ممکن است خطرناک بوده و مشکلاتی را برای شما ایجاد کند، از همین رو توجه به مهم‌ترین نکات ایمنی در این راستا می‌تواند سلامت شما را تضمین کند. 8 مورد از موارد ایمنی عبارت‌اند از:
- در اولین قدم تمامی اتصالات سر باتری را از آن جدا نمایید.
- در زمان شروع به کار خود، حتما توجه داشته باشید که با سیگار روشن نباشید!
- دقت کنید که احتمال سولفاته شدن باتری، در قطب مثبت بیشتر از قطب منفی باتری ماشین است.
- نسبت به حضور اشیا فلزی در اطراف ماشین و برخورد آن با ماشین دقت عمل لازم را به خرج دهید.
- در زمان کارکردن بر روی هر قطب باتری، نسبت به قرار داشتن درپوش قطب دیگر توجه داشته باشید.
- برای برطرف کردن سولفات باتری ماشین بهتر است تا از فرچه سیمی یا مسواک ضخیم به این منظور استفاده کنید.
- پس از تمام شدن تمامی مراحل کار، حتما به دقت سر باتری را خشک کرده و گریس کاری را به صورت کامل انجام دهید.
- در زمان اتمام کار و برای شست‌وشو، نسبت به حرکت آب دقت کنید و از ورود آب به داخل باتری ماشین جلوگیری لازم را به عمل آورید.
سوالات متداول:
سولفاته سر باتری چیست؟
به تشکیل رسوب‌های سفید و رنگی روی سر باتری خودرو و محل اتصال باتری ماشین و کابل اتصال در اصطلاح سولفاته یا شوره گفته می‌شود.
چرا سر باتری ماشین شوره می‌زند؟
باقی ماندن باتری به مدت طولانی در حالت شارژ کم باعث شوره زدن سر باتری می‌شود. تولید گاز هیدروژن توسط باتری و یا وجود آب و بخار آب (رطوبت) هم باعث این اتفاق می‌شود.
چه راه‌هایی برای جلوگیری از سولفاته شدن در قسمت سر باتری وجود دارد؟
استفاده از درپوش پلاستیکی سر باتری، آغشته کردن سر باتری به روغن گریس، خشک نگه‌داشتن باتری و سر باتری.
